Shoshana Zuboff — The Age of Surveillance Capitalism (Gözetim Kapitalizmi Çağı)

harun şahnacı
1 min readJan 7, 2021

--

Adam Smith, Max Weber, Karl Polanyi ve Marx’ın içinde bulunduğu bir geleneğin devamı olarak nitelendirilen bir kadın var: Shoshana Zuboff.

The Age of Surveillance Capitalism kitabında şöyle diyor: “Gözetim kapitalizmi, tek taraflı bir şekilde sahiplendiği insan deneyimini hammadde olarak alıyor ve davranışsal verilere dönüştürüyor. Bu verilerin bir kısmı hizmetlerin geliştirilmesi amacıyla kullanılsa da, üretim fazlası olduğunu söyledikleri kalan kısmını “makine zekası” olarak bilinen gelişmiş üretim süreçlerini beslemek; şu an, yakında ve gelecekte ne yaptığınızı ve yapacağınızı tahmin eden öngörüler üretmek amacıyla kullanıyorlar. Bu öngörüler, davranışsal opsiyon piyasaları olarak adlandırdığım yeni bir tür piyasada alınıp satılıyor. Gözetim kapitalistleri, bu alım satım işlemleri sayesinde servetlerine servet kattı. Bir yığın şirket de gelecekteki davranışlarımız üzerine bahse girmek için sıraya girmiş halde.”

Google, Facebook ve benzerlerinin genel çalışma yöntemlerinin genel çalışma yöntemleri bir süredir biliyordu. Bu durumu akademik boyutta değerlendiren ve daha geniş bağlamda ele alan biri Zuboff. Anlaşılmaz algoritmalarla karşı karşıya olduğumuzu ama bizi kapitalizmin uzun süren eviriminin en yeni aşamasının beklediğini söylüyor: Üretim, seri üretim, yönetici kapitalizmi, hizmet kapitalizmi, finansal kapitalizm ve şimdi de kullanıcıların gizlice gözetlemesi ile elde edilen davranışsal öngörülerin kullanımı şeklinde ayrıntılı açıklamalar var. Aşağıdaki linkte Observer teknoloji yazarı John Naughton’ın, Zuboff’a yönelttiği 10 önemli soruyu ve detayları bulabilirsiniz. https://optimistkitapblog.files.wordpress.com/2019/02/optimist_bulten_subat_2019.pdf

--

--